خانه هوشمند یا ساختمان هوشمند به مکانی گفته میشه که مجهز به دستگاه‌های هوشمند و الکترونیکی باشه؛ دستگاه‌های هوشمند رو میشه برنامه‌نویسی کرد و از راه دور و با استفاده از گوشی و کامپیوتر کنترل کرد. برای مثال، در خانههای هوشمند میشه روشنایی، دما، پخش رسانه ای، امنیت، در و پنجره و… از راه دور کنترل کرد.
خانه هوشمند چیست ؟
اما اگر بخوایم توضیح دقیقی برای تعریف خانه هوشمند بدیم می‌تونیم بگیم خانه هوشمند به خونه‌ای گفته میشه که در اون می‌تونیم دستگاه‌ها و وسایل رو از راه دور به صورت خودکار و از طریق اینترنت موبایل یا دستگاه‌های مجهز به شبکه‌ی دیگه کنترل کرد. دستگاه‌های به کار رفته در خونه‌های هوشمند از طریق اینترنت به هم متصل می‌شن و این امکان رو برای کاربر فراهم می‌کنن تا بتونن از راه دور اموری مثل دسترسی امنیتی به خانه، دما، روشنایی، سینمای خانگی، دوربین های امنیتی یا بطور کلی اکثر قسمت های خانه رو کنترل کنن.
رایج‌ترین دستگاه‌های هوشمند عبارتند از:
-
روشنایی
-
گرمایشی
-
کلید و پریزهای هوشمند
-
مانیتورهای انرژی
-
امنیت (قفل‌ها و دوربین‌ها)
-
سیستم‌های سرگرمی خانگی
تنها چیزی که به اون نیاز دارین تلفن هوشمند، اتصال اینترنت مطمئن و چند تا دستگاه هوشمنده و اینجوری می‌تونین کارها و امور رو به صورت خودکار در بیارین و حتی وقتی خونه نیستین می‌تونین با استفاده از فرمان‌های صوتی خونه رو کنترل کنین.
خانه هوشمند چه کاربردی داره؟
خونه‌های هوشمند با تکیه بر فن‌آوری‌های اتوماسیون خانگی و و ارائه کنترل‌های هوشمند و قابل برنامه‌نویسی بازخوردها و اطلاعاتی به صاحبان ساختمان ها می‌دهند. برای مثال، ممکنه یخچال‌های هوشمند بتونن فهرستی از مواد خوراکی که دارن ارائه بدن، منو ارائه بدن، جایگزین‌های مغذی پیشنهاد بدن و اگر یک مواد غذایی خاص در حال تموم شدن باشه، اونو سفارش بدن. دستگاه‌های هوشمند حتی میتونن زمانی که صاحبخانه خونه نیست به گربه‌ها غذا بدن و گیاهان رو آب بدن.
فن‌آوری‌های هوشمند فرصت‌هایی برای ما فراهم می‌کنن تا سبک زندگی‌مون رو بهبود ببخشیم و همزمان صرفه جویی بیشتری در مصرف برق داشته باشیم. در یک خونه هوشمند، هرجای دنیا هم که باشیم می‌تونیم متوجه بشیم چه کسی پشت دره، پنجره ها رو ببندیم و یا مثلا چراغ‌ها، پرده‌ها و میزان برقی که خونه مصرف میکنه رو کنترل کنیم.
مزایای فن‌آوری خانه هوشمند
نظارت از راه دور: دستگاه‌های هوشمند این امکان رو برای صاحبخانه‌ها فراهم می‌کنن تا زمانی که خونه نیستن، به صورت لحظه به لحظه بر خونه نظارت داشته باشن. این دستگاه‌ها داده‌های سودمندی ارائه میدن و امنیت رو افزایش میدن.
قابلیت اتصال به یکدیگر: با اتصال دستگاه‌ها به یکدیگر عملکردشون ارتقاء پیدا میکنه و میتونن با همدیگر کار کنن و نتایج یکپارچه‌ای ارائه بدن.
ایمنی و امنیت: دستگاه‌های هوشمند میتونن در صورت بروز حوادث خاص هشدار بدن و خانه رو به محیط ایمن‌تری تبدیل کنن. همچنین دستگاه‌های هوشمند میتونن نشتی‌ها و خطر های احتمالی رو تشخیص بدن و برای جلوگیری از بروز خسارت‌های زیان‌بار به صورت لحظه به لحظه هشدار بدن. فن‌آوری هوشمند با تشخیص حرکت، دوربین‌ها، هشدارها و سرویس‌های امنیتی سطح امنیت خانه رو افزایش می‌ده.
روشنایی هوشمند و تشخیص حرکت: این فناوری در صورت تشخیص حرکت فعال میشه و بدین ترتیب در زمان، مصرف برق و استفاده از حافظه و فضای ذخیره‌سازی (storage) صرفه‌جویی می‌کنن و عمر باتری رو افزایش میدن.
صرفه‌جویی در مصرف انرژی: دستگاه‌های هوشمند میتونن خودشون رو بر اساس نیاز کاربر سازگار و بهینه کنند، به اینصورت در مصرف انرژی می توان صرفه جویی قابل توجهی ایجاد کرد.
شخصی‌سازی: دستگاه‌های هوشمند رو میشه بر اساس سلیقه و اولویت های صاحب ساختمان برنامه‌نویسی کرد و بدین ترتیب، با یک لمس روی گوشی میشه مجموعه‌ای از تنظیمات رو فعال کرد.
کنترل‌های هوشمند: در خونه‌های هوشمند علاوه بر اینکه می‌تونین با استفاده از صداتون دستگاه‌ها رو کنترل کنین، می‌تونین بعضی از دستگاه‌ها رو به گونه‌ای تنظیم کنین که در شرایط خاص – بدون نیاز به ارائه ورودی از سمت کاربر- فعال بشن. برای مثال، میزان نور خورشید می‌تونه بر گیاهان یا برنامه‌ی آبیاری چمن تأثیر بگذارد.
سلامتی: اضافه کردن دوربین، کلیدهای هشدار و فن‌آوری‌های هشدار می‌توانند خونه رو به مکانی امن‌تر برای افراد مسن تبدیل کنن.
چرا باید یک خانه هوشمند داشته باشیم؟
تا اینجا با خانه هوشمند و رایج ترین امکانات آن و کاربرد آنها آشنا شدیم. اما حالا لازمه که بدونیم اصلا چرا باید یک خانه هوشمند داشته باشیم؟ برای دونستن این سوال همراه من باشید تا دلایل داشتن یک خانه هوشمند رو باهم مرور کنیم.
دلایل لزوم هوشمندسازی خانه
-
صرفه‌جویی در مصرف انرژی
-
تسهیل زندگی
-
تأمین امنیت
-
رسیدگی و اداره‌ی کارهای خانه
-
سرگرمی
صرفه‌جویی در مصرف انرژی و هزینه ها
برای خیلی از افراد، محرک اصلی برای هوشمندسازی خونه‌شون صرفه‌جویی در مصرف انرژی و البته پول هست. ترموستات‌های هوشمند (مثل ترموستات‌های شرکت‌های Nest و Ecobee)، برای مثال با گرم کردن و سرد کردن خانه زودتر از موعد مقرر و همچنین کاهش مصرف برق وقتی کسی در ساختمان نیست، مصرف انرژی رو بهینه‌سازی می‌کنن. سایر محصولات هوشمند نظیر چراغ‌ها، پریزها، لوازم الکترونیکی خونه رو هم میشه به گونه‌ای تنظیم کرد که وقتی کسی ازشون استفاده نمی‌کنه خاموش بشن.
تسهیل زندگی
خیلی از ما به دنبال راحتی هستیم، و هیچ چیز به اندازه‌ی امکان روشن کردن وسایل و ابزار در هنگام نیاز راحتی رو برای ما به ارمغان نمیاره. خیلی از وسایل رو می‌تونین با استفاده از اپلیکیشن‌ها یا فرمان‌های صوتی خاموش و روشن کنین، اما اتوماسیون کار رو خیلی برای ما راحت‌تر کرده و می‌تونیم اون رو بر اساس داده‌های دریافتی از سنسور، موقعیت، دستگاه‌های متصل و ساعات مختلف روز تنظیم کنیم. برای همین خیلی از افراد فرایند هوشمندسازی خونه‌شون رو با خرید لامپ‌های هوشمند شروع می‌کنن. خیلی خوبه لامپ‌هایی داشته باشین که بتونن صبح‌ها شما رو از خواب بیدار کنن و هنگام غروب آفتاب هم دوباره روشن بشن یا با تلویزیون و کامپیوترتون همگام بشن.
امنیت و ایمنی
سیستم‌های هشدار معمولی هم امنیت خونه رو تأمین می‌کنن اما امنیت هوشمند از لامپ‌ها، قفل‌ها، سنسورها، زنگ درب‌های به هم متصل تشکیل می‌شن و بدین ترتیب بهتر میشه بر خونه کنترل و نظارت داشت. این فن‌آوری به‌خصوص زمانی سودمند هست که فرد خونه نیست، چون جاهایی که امکان اتصال تلفن به اینترنت وجود داره می‌تونین زبانه‌ها (tabs) رو باز نگه دارین و افراد مزاحم رو قبل از اینکه آسیبی به خونه وارد کنن از خونه دور کنین.
رسیدگی به کارهای خانه
شاید مثل دو دهه پیش زیاد انتظار یک خدمتکار رباتیک رو توی خونه نداشته باشیم اما جاروبرقی های رباتیک تقریباً فراگیر شدن، و حتی لوازم غیرمتحرک هم دارن هوشمند می‌شن. آرامپزی رو تصور کنین که غذا رو به موقع در ساعتی که شما تعیین کردید آماده میکنه یا یخچالی که اگر احساس کنه شیر داره تموم میشه، شیر سفارش می‌ده.
سرگرمی
تنها کاری که دوست دارین تو خونه انجام بدیم بازی کردن و استراحت کردنه و فن‌آوری مدرن هم قابلیت‌هایی زیادی برای تحقق این خواسته‌ها داره. اسپیکرهای هوشمند میتونن موسیقی یا پادکست پخش کنن، جدیدترین اخبار رو دریافت کنن و دستگاه‌هایی مثل تلویزیون و کنسول‌های بازی رو کنترل کنن. نمایشگرهای هوشمند تمامی این کارها رو انجام میدن و علاوه بر اون، سرویس‌های ویدئویی مثل نتفلیکس و یوتیوب رو هم پخش می‌کنن.
مزایا و معایب خانه های هوشمند
مزایا
-
اغلب برای برنامه‌ریزی، کنترل و دسترسی به محصولات، بهتر از روش‌های متداول هستن.
-
از طریق نوتیفیکیشن‌ها و هشدارها میتونن امنیت خانه رو افزایش میدن.
-
برای انجام یک کار خاص چند تا روش مختلف ارائه میدن (برای مثال، لامپ‌ها رو میشه به صورت دستی روشن کرد یا برنامه‌ریزی‌شون کرد).
-
ممکنه در طولانی مدت و در نتیجه‌ی استفاده‌ی کارآمد از انرژی به کاهش هزینه‌ها منجر بشن.
معایب
-
با توجه به اینکه محصولات به شبکه‌ها متصل هستن و احتمال هک اونا وجود داره میتونن باعث بروز ریسک‌های امنیتی بشن
-
ممکنه برای ردیابی گذرواژه‌های و نظارت بر امنیت محصول، صاحب خانه مجبور باشه وقت بیشتری صرف کنه
-
اغلب نسبت به محصولات مشابه که از سطح هوشمندی کمتری برخوردارن، گران‌تر هستن
-
فرایند یادگیری کار کردن با اونا، به خصوص برای افرادی که آشنایی زیادی با فن‌آوری ندارن می‌تونه سخت باشه
اهمیت خانه هوشمند
خانه‌ی هوشمند مهمه چون به خانوارها در مصرف انرژی صرفه‌جویی میکنه. علاوه بر این، خانههای هوشمند این امکان رو برای خاونوارها فراهم می‌کنن تا در زمان صرفه‌جویی کنن و کارها رو به نحوی کارآمدتر انجام بدن. اهمیت خانه‌ی هوشمند در این است که راحتی در انجام امور رو برای خانوارها به ارمغان میاره.
آیا ارزش دارد خانه را هوشمند کنیم؟
سرمایه‌گذاری در خانه‌ی هوشمند یک تحلیل سود و زیاد است که اغلب نیازمند سرمایه‌گذاری اولیه برای تجهیز خانه به محصولات مناسب است. علاوه بر این، هزینه‌ی آموزش و یادگیری کارکرد این محصولات رو هم باید در نظر گرفت. با این حال، مزایای صرفه‌جویی در زمان برای انجام امور و همچنین صرفه‌جویی در هزینه خدمات شهری (مانند گاز، برق، آب، تلفن و غیره) ارزش این رو داره که خونه‌مون رو هوشمندسازی کنیم.
جمع بندی
خانههای هوشمند با بهره‌مندی از مزایای فن‌آوری و نوآوری، انجام امور رو برای ما آسان‌تر می‌کنن. خواه کنترل اپلیکیشن‌ها با استفاده از تلفن همراه یا برنامه‌ریزی محصولات برای انجام امور در زمان خاصی باشه، خانههای هوشمند نحوه‌ی انجام کارها، مصرف انرژی و نحوه‌ی تعامل با محصولات خانگی رو متحول کردن.
