مقدمه
با پیشرفت روزافزون تکنولوژی و نیاز بیشتر به بستر اینترنت، اهمیت به وجود آمدن منابعی قدرتمند و پایدار برای پاسخگویی به نیاز کاربران بیشتر می شود. یکی از منابعی که می توان به آن اشاره کرد سرور نام دارد. سرور یا به عبارتی سیستم سرویس دهنده، کامپیوتری است که شبانه روز و 24 ساعت به طور کامل و مداوم به اینترنت جهانی متصل می باشد. سرور ها برای برطرف کردن نیاز کاربران دارای سخت افزار و نرم افزار های خاصی هستند که در ادامه بصورت کامل به معرفی ساختار آن ها می پردازیم. همراه ما باشید.
سرور چیست ؟
سرور یک برنامه یا دستگاه کامپیوتری است که خدمات، اطلاعات و برنامه ها را به کامپیوتر دیگری که به عنوان کلاینت (Client) شناخته می شود، در بستر شبکه ارائه می دهد. از نظر تئوری هر کامپیوتری که اطلاعاتی را با کامپیوتر دیگر به اشتراک بگذارد، سرور نامیده می شود. انواع مختلفی از سرور ها وجود دارند بطور مثال می توان به وب سرورها(web servers)، میل سرورها(Mail Server)، پروکسی سرورها(Proxy Server)، اپلیکیشن سرورها(Application Server) و… اشاره کرد.
پیدایش سرور ها
اولین سرورها از کامپیوترهای مرکزی یا مینی کامپیوترها متشکل می شدند. با پیشرفت تکنولوژی، آن ها بسیار بزرگتر از کامپیوترهای رومیزی شدند، که باعث شد اصطلاح میکرو کامپیوتر در سرور ها تا حدودی مسخره بنظر بیاید. در ابتدا، چنین سرورهایی به کلاینت هایی به نام ترمینال ها متصل می شدند که هیچ محاسبات واقعی انجام نمی دادند. این ترمینال ها که به آن ها dumb terminals (پایانه های گنگ) گفته می‌شد، تنها برای پذیرش ورودی از طریق صفحه‌کلید یا کارت‌خوان و بازگرداندن نتایج هر محاسباتی به صفحه نمایش یا چاپگر استفاده می شدند. همراه با پیشرفت تکنولوژی، تعریف سرور نیز دچار تغییرات و پیشرفت هایی شده است.
این روزها، سرور ممکن است چیزی بیش از نرم افزاری نباشد که روی یک یا چند دستگاه محاسباتی فیزیکی اجرا می شود. این چنین سرور هایی اغلب سرور مجازی نام دارند. در ابتدا، از سرورهای مجازی برای افزایش تعداد عملکردهایی که فقط یک سرور سخت افزاری می توانست انجام دهد استفاده می شد. امروزه سرورهای مجازی اغلب توسط یک شخص ثالث بر روی سخت افزار در سراسر اینترنت با ترتیبی به نام رایانش ابری اجرا می شوند.
یک سرور ممکن است برای انجام یک کار واحد طراحی شده باشد. بطور مثال Mail servers (پست سرور) که ایمیل را می پذیرد و ذخیره می کند و سپس آن را در اختیار مشتری قرار می دهد. سرورها همچنین ممکن است چندین کار را انجام دهند، مانند سرور فایل و چاپ، که هم فایل ها را ذخیره می کند و هم کارهای چاپی را از مشتریان می پذیرد و سپس آن ها را به چاپگر متصل به شبکه ارسال می کند.
روش کار یک سرور
تا اینجا با تاریخچه پیدایش سرور ها و همچنین مفهوم سرور آشنا شدیم. اما حالا بهتره با روش کارکرد سرور ها هم آشنا شویم.
برای عملکرد به عنوان یک سرور، یک دستگاه باید برای پردازش به درخواست های مشتریان در اتصال شبکه پیکربندی و تنظیم شود. این قابلیت می تواند به عنوان بخشی از سیستم عامل در چهارچوب یک برنامه نصب شده، وظایف از پیش تعریف شده و یا ترکیبی از این دو باشد.
به عنوان مثال، سیستم عامل ویندوز سرور مایکروسافت(Windows Server) قابلیت گوش دادن و پاسخ به درخواست های مشتری را فراهم می کند. علاوه بر این، نقش‌ها یا خدمات نصب‌شده، نوع درخواست‌های مشتری را که سرور می‌تواند به آن‌ها پاسخ دهد، افزایش می‌دهد. زمانی که یک سرویس گیرنده به اطلاعات یا عملکرد از یک سرور نیاز دارد، درخواستی را از طریق شبکه ارسال می کند. سرور این درخواست را دریافت کرده و با اطلاعات مناسب پاسخ می دهد. این مدل درخواست و پاسخ شبکه client-server است و همچنین به روش call and response(تماس و پاسخ) نیز معروف می باشد. یک سرور اغلب وظایف اضافی متعددی را به عنوان بخشی از یک درخواست و پاسخ واحد انجام می‌دهد، از جمله تأیید هویت درخواست‌کننده، اطمینان از اینکه مشتری مجوز دسترسی به داده‌ها یا منابع درخواستی را دارد، قالب‌بندی مناسب و …
وب سرور چیست ؟
وب سرور نرم افزار و سخت افزاری است که از Hypertext Transfer Protocol یا به اختصار HTTP و پروتکل های دیگر برای پاسخ به درخواست های کلاینت یا مشتری ها که از طریق شبکه جهانی وب انجام می شود، استفاده می کند. وظیفه اصلی یک وب سرور نمایش محتوای وب سایت از طریق ذخیره سازی، پردازش و تحویل صفحات وب به کاربران است. علاوه بر HTTP، وب سرورها همچنین از SMTP (پروتکل انتقال نامه ساده) و FTP (پروتکل انتقال فایل) که برای ایمیل، انتقال فایل و ذخیره سازی استفاده می شود، پشتیبانی می کنند.
Data Center یا مرکز داده چیست ؟
مرکز داده یا همان Data Center به محل های ویژه ای که با هدف نگهداری و مراقبت از سرور ها تاسیس شده است، گفته می شود. در این مراکز مراقبت و نظارت های دقیق صورت می گیرد تا سرور ها با مشکلاتی همچون قطعی، افزایش دما، افت کیفیت و… مواجه نشوند. اکثر دیتا سنترها شامل اتاق هایی همچون اتاق سرور، اتاق کنترل، تاسیسات و تجهیزات خنک کننده، اتاق مدیریت شبکه و … می شوند. از آنجایی که مراکز دیتا جزو حیاتی ترین و اختصاصی ترین دارایی های یک سازمان تلقی می شوند، تداوم عملیات مراقبت بصورت روزانه امری حیاتی می باشد. در نتیجه نظارت بر این مراکز جزو اولویت های هر سازمانی است.
Computer hardware server (سخت افزار سرور ها)
خیلی خلاصه بخوام بگم، سرور ها فقط یک نسخه ی کاملا بزرگتر و قدرتمندتر نسبت به کامپیوتر معمولی پیش روی شما هستند. سرورها عموماً گران‌تر و شامل سخت افزار بسیار قوی تری نسبت به اکثر رایانه‌های سرویس گیرنده هستند.
در تصویر زیر می توانید تفاوت های یک سرور و یک کامپیوتر رومیزی را مشاهده کنید.
server operating systems (سیستم عامل سرور ها)
Microsoft Windows servers (ویندوز سرور )
اولین سیستم عامل سرور واقعی مایکروسافت ویندوز NT بود. در آن نسخه، امکان تنظیم رایانه‌ها بصورت خاصی که منابع را به اشتراک بگذارند و به درخواست‌های مشتریان پاسخ دهند، فراهم بود. نسخه‌های 3.5 و 3.51 آن در بسیاری از شبکه‌های تجاری اجرا می‌شد تا اینکه مایکروسافت خط ویندوز سرور خود را منتشر کرد که امروزه نیز وجود دارد. جدیدترین نسخه ویندوز سرور، ویندوز سرور 2016 می باشد. این نسخه از برنامه های کاربردی و پایگاه دیتا های متعدد پشتیبانی می کند.
Linux / Unix servers (سرور های لینوکس و یونیکس)
از دیگر سیستم عامل های مطرح در سرور ها، قلمرو لینوکس/یونیکس است. چندین نسخه لینوکس/یونیکس از جمله Red Hat Enterprise Linux، Debian و CentOS وجود دارد. به عنوان یک سیستم عامل منبع باز، لینوکس یک وب سرور بسیار محبوب است.
Cloud servers (سرور های ابری)
سرورهای مجازی که روی یک زیرساخت شخص ثالث در یک شبکه باز مانند اینترنت میزبانی می شوند، سرورهای ابری نامیده می شوند. این روزها ارائه دهندگان سرورهای ابری متعددی از جمله پلتفرم ابری Google، Microsoft Azure و IBM Cloud وجود دارند. با این حال، پیشگام اصلی رایانش ابری پلتفرم AWS از شرکت آمازون بود. این پلتفرم در ابتدا شروع به استفاده از ظرفیت اضافی سرورها و شبکه‌های خود کرد، اما AWS اکنون به مشتریان اجازه می‌دهد تقریباً بلافاصله یک سرور مجازی ایجاد کنند و سپس مقدار منابعی را که سرور ممکن است از آن استفاده کند، تنظیم کنند. امروزه، یک سرور چیزی بیش از دیتا های سخت افزار فیزیکی که از چندین پردازنده، درایو دیسک، حافظه و اتصالات شبکه تشکیل شده است. اما همچنان سرور فقط یک سیستم است که به درخواست کلاینت پاسخ می دهد.
جمع بندی
همانطور که مشاهده کردید سرور ها در واقع همان کامپیوتر های سرویس دهنده همیشه روشن هستند که بصورت مداوم به شبکه جهانی اینترنت متصل می باشند. هدف از بکار گیری آن ها پاسخ به نیاز مشتری و همچنین اشتراک گذاری قدرت سخت افزاری و محاسباتی به مشتری ها است.
در این مقاله شما با مفهوم سرور و کاربرد آن ها، ساختار سرور ها و همچنین محل نگهداری آن ها آشنا شدید.
3 دیدگاه