در مقاله قبل با هوش مصنوعی اشیا یا AIoT بصورت کامل آشنا شدیم و با نحوه کارکرد آن، کاربرد و تاثیراتی که در آینده نچندان نزدیک میتونه در زندگی ما داشته باشه صحبت کردیم. در این مقاله با کاربرد های AIoT در حال حاضر و همچنین مزیت هایی که استفاده از این فناوری به همراه داره آشنا خواهیم شد. با استفاده از لینک زیر میتونید AIoT رو بهتر بشناسید.
عوامل تأثیرگذار در موفقیت AIoT
صرف نظر از جایگاه صنعت، حجم بالایی از دیتاستهای بزرگی که از دستگاههای IoT جمعآوری شدن رو باید پردازش کرد؛ جمعآوری و پردازش چنین دادههایی به کسب بینشهای ارزشمند، نظارت آنی، کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری و تجربه کاربری بهتر کمک میکنن. عواملی که در موفقیت و افزایش کاربرد های AIoT مؤثر هستن عبارتند از:
1. جمعآوری داده
سیستمهای مجهز به IoT باید دادههایِ دستگاههای زیادی رو برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی جمعآوری کنن؛ هدف از آموزش این مدلها اینکه در طولانی مدت هنگام پردازش دادهها نواقص و کاستیها رو پیدا و تصحیح کنن و بایاس رو از دادهها حذف کنن.
2. آموزش
در مدلهای AI اغلب به شبکههای عصبی پیشرفته و فرایندهای آموزشی گوناگونی نیاز است. به همین دلیل، ابزارها و ماشینآلات باید توان پردازشی قدرتمند زیادی داشته باشند. بدین ترتیب، مدل آموزش دیدۀ AI میتونه عملیاتهای موازی رو اجرا و پشتیبانی کنه و حجم بیشتری از دادهها رو پردازش کنه.
3. استنباط
مدل آموزش دیدۀ AI توانایی استنباط داره و میتونه اطلاعات پیشبینی کنندهای تولید کنه. این نوع مدلها میتونن کارایی خودشون در زمینۀ جمعآوری و پردازش و تحلیل دادهها رو ارتقا بدن.
برترین موارد کاربرد AIoT
فنآوری AIoT در دستگاههای شخصی، سیستمهای شخصی، ماشینآلات سازمانی و غیره کاربرد داره. در حوزه اقلام مصرفی هم، هوش مصنوعی و AIoT در دوربینهای امنیتی، اسباب و لوازم هوشمند و سیستمهای مدیریت خانه (نظیر ترموستات) کاربرد دارن.
کاربران با اتصال این دستگاهها به همدیگه و ارتقای سطح هوشمندیشون بهتر متوجه میشن که چه چیزی نیاز دارن. در ادامه نگاهی میندازیم به 7 تا کاربرد گستردۀ فنآوری AIoT:
1. نظارت ویدئویی
ترکیب هوش مصنوعی و IoT باعث میشه نظارت ویدئویی که در حوزۀ تأمین امنیت کاربرد داره خیلی کارآمدتر و هوشمندانهتر باشه. در سیستمهای مدیریت ویدئویی یا Video Management Systems (VMS) سنتی اپراتورها (انسان) مجبور بودن چندین ویدئو رو تماشا کنن.
به عبارت دیگه، در چنین سیستمهایی محتوای ویدئویی رو فقط تعداد محدودی تماشا میکنن، قضاوتها فردیه و مدتی طول میکشه تا افراد به ویدئوها واکنش نشون بدن. AIoT با تکیه بر الگوریتمهای یادگیری ماشین فید ویدئویی رو به صورت آنی تحلیل میکنن، اشیاء رو تشخیص میده و بدون سوگیری افراد و وقایع رو شناسایی میکنه.
نظارت ویدئویی هوشمند در حوزۀ خردهفروشی خیلی کارایی داره. برای مثال، سوپرمارکت Walmart با استفاده از فنآوریهای تشخیص تصویر در محل صندوقها، افرادی که اجناسی رو از فروشگاه برداشتن و نمیخوان هزینهاش رو پرداخت کنن شناسایی میکنه. سایر کاربردهای یادگیری عمیق شامل تشخیص نفوذ (intrusion) و تشخیص سلاح میشه.
2. مدیریت دارایی
در تأسیسات تولیدی برای مدیریت inventory یا لیست دارایی، پلتفرمهای مجهز به هوش مصنوعی و AIoT کاربرد های زیادی دارن. این پلتفرمها قادر به تحلیل هستن و این توانایی در مواردی میتونه سودمند باشه. با استفاده از این نوع پلتفرم میشه پیشبینی منابع و راهکارهای مدیریت اینونتوری (Just-In-Time)JIT رو بهبود بخشید.
3. تعمیر و نگهداری پیشبینی کننده
در تعمیر و نگهداری پیشبینی کننده از هوش مصنوعی و IoT در اون دسته از حوزههای تولیدی استفاده میشه که مبتنی بر تحلیل پیشرفته هستن. با استفاده از دادههای به دست اومده از ماشینآلات میتونین اپلیکیشنی بسازین و با استفاده از اون وضعیت دستگاهها/ماشینآلات رو چک کنین و اگه ماشینی/قطعهای احتیاج به تعمیر داشت شناساییاش کنین.
اینجوری در طول چرخه زندگی ماشینآلات در جریان وضعیتشون قرار دارین و فقط اگر یک موقعیت اورژانسی پیش اومد باید بررسیاش کنین و دستگاه رو تعمیر کنین. در چنین حالتی، هزینههای تعمیر و نگهداری و موارد برنامهریزی نشده به حداقل میرسه.
اگر محیطی که دستگاه/ماشین در اون کار میکنه رو به محیطی ایدهآل تبدیل کنین، میتونین عملکردتون رو به حداکثر برسونین و طول عمر دستگاه رو افزایش بدین. تعمیر و نگهداری پیشبینی کننده چیزی فراتر از کنترل زمان و مخارج تعمیر است.
با تکیه بر این فنآوری میتونین فضایی برای ارتقای هر چه بیشتر دستگاهها ایجاد کنین، تحقیقات بیشتری انجام بدین و قبل از اینکه مشکلات مربوط به تولید، تولید رو مختل کنن و بهتون ضرر مالی بزنن، جلوی اونا رو بگیرین.
4. مدیریت زنجیره تأمین
AIoT با افزایش شفافیت زنجیرههای تأمینِ پویایی ایجاد میکنه و کیفیت خروجیها/تولیدات تأمینکننده رو هم کنترل میکنه. این فنآوری رهیگری انتها به انتهای داراییها در سراسر زنجیره تأمین رو میسر میکنه و مسیر رو برای تحویل و حمل و نقل هر چه بهتر بهبود میبخشه.
5. مدیریت قدرتمند دارایی
اینکه بدونین داراییهاتون نسبت به (key performance indicator)KPIها چه عملکردی داره بهتون کمک میکنه تا عملکرد و کارایی عملیاتیشون رو ارتقاء بدین. حتی میتونین مشخص کنین که KPIهاتون مناسب هستن یا نه.
اگر سیستمهاتون عملکردی غیر عادی داشته باشن به کمک اپلیکیشنهای مدیریت عملکرد میتونین در مدت زمان کوتاهی اونا رو برطرف کنین؛ این اپلیکیشنها مستقیماً در پلتفرم AIoT توسعه داده میشن. اگر هشدار رو فعال کنین در صورت وقوع مشکل پلتفرم به صورت خودکار براتون هشدار ارسال میکنه.
علاوه بر این، به کمک بازخوردهای داده محوری که ماشین به صورت آنی ارائه میده میتونین KPIها رو بهبود ببخشین. بدین ترتیب، میتونین عملکرد سیستمتون رو به حداکثر برسونین و در نتیجه مدت زمان تولید رو کاهش بدین و استفاده کارآمدتری از منابع داشته باشین.
6. مدیریت مصرف انرژی
اگر از دستگاهها/سیستمهای متصل کم مصرف استفاده کنین میتونین مصرف انرژی رو کاهش بدین. علاوه بر این، میتونین قسمتهایی که نیاز به توسعه دارن رو مشخص کنین و به کمک AIoT میزان مصرف انرژی رو کنترل کنین.
این فنآوری بهتون کمک میکنه الگوها رو شناسایی کنین و از مصرف زیاد انرژی جلوگیری کنین. علاوه بر این، میتونین بر اوج مصرف انرژی کنترل داشته باشین، و استراتژیهایی برای کاهش هدررفت انرژی به کار ببندین و متوجه تأثیر دستگاههای صنعتی بر مصرف انرژی بشین.
AIoT تا حد زیادی آگاهی محیط در مورد فعالیتهای هوشمند تولیدی رو در سراسر واحدهای تولیدی افزایش میده. با استفاده از دادهها میشه تأثیر عملیاتهای صنعتی بر محیط رو کاهش داد.
7. نظارت آنی بر ماشینآلات
به محض اینکه دستگاهها رو به پلتفرم وصل کنین دادهها به یک سمت جریان پیدا میکنن. به کمک AIoT میتونین متغیرهایی مثل دما، رطوبت و نور رو در تأسیسات تولیدی کنترل کنین.
برای رفع پییچدگی عملیاتها میتونین بر KPIهای از قبل تعریف شده نظارت داشته باشین. علاوه بر این، میتونین هشدارهای خودکار رو تنظیم کنین تا وقتی دستگاه عملکرد ضعیفی داره یا وقتی یکی از پارامترها از یک حدی بالاتر رفت بهتون هشدار بده.
AIoT در تعمیر و نگهداری پیشبینی کننده کاربرد داره و با استفاده از اون میتونین خیلی سریع مشکلات رو شناسایی کنین، تلاش کنین که مشکل رو رفع کنین و زمان خاموش بودن دستگاه رو کاهش بدین.
پلتفرمهای AIoT با ادغام IoT با دادههای تحلیلی باعث میشن که عملکرد دستگاه شفافیت بیشتری (چه به صورت محلی و چه در تأسیسات تولیدی) داشته باشه.
مزایای AIoT
چیزی که باعث شد فنآوریهای هوش مصنوعی و IoT با همدیگه ادغام بشن توسعه اپلیکیشنهای متنوع و انعطافپذیر بود. IoT میتونه اطلاعاتی در مورد دستگاه در اختیارتون بذاره و شما هم میتونین تصمیمات و خروجیها رو به کمک الگوریتمهای یادگیری ماشین پیشبینی کنین. برترین مزایای AIoT عبارتند از:
1. مدیریت بهتر ریسک
در تمامی صنایع مدیریت ریسک از اهمیت زیادی برای سازمانها برخوردار است. سیستمهای هوشمند و توزیع شده میتونن ریسکهای آتی رو پیشبینی کنن و حتی اقداماتی برای جلوگیری از اونا انجام بدن و بدین ترتیب، هزینههای تعمیر و نگهداری رو کاهش بدن.
تحلیل شلوغی در اماکن عمومی، تحلیل ایمنی کارکنان، و تحلیل سطح آب شهر هوشمند نمونههایی از موارد کاربرد این فنآوری است.
سازمانها میتونن به کمک فنآوریهای AIoT خطرات احتمالی که قرار در آینده رخ بدن رو پیشبینی و مدیریت کنن. اخیراً شرکتهای بیمه با استفاده از این اپلیکیشنها شروع به کنترل ریسکهای بیمهگیری ماشینآلات یا کارخانهها کردن.
2. کاهش هزینههای عملیاتی
استفاده از فنآوری مناسب باعث میشه در طولانی مدت به طور خودکار هزینههای غیرضروری کاهش پیدا کنن. برای مثال، توسعه سیستمهای هوشمند باعث شده سازمانها و ارگانها به نحوی کارآمدتر از منابع استفاده کنن. نمونهای از استفاده کارآمد منابع رو هم میشه در ساختمانهای هوشمند مشاهده کرد که بسته به اینکه کسی داخل ساختمان حضور داره یا نه دما و نور رو تغییر میدن و کنترل میکنن.
در کارخانههای هوشمند وجودِ دستگاههای AIoT برای تحلیل ماشین آلات و همچنین نگهداری پیشبینی کننده ضروری است . دستگاههای AIoT برای انجام این کارها به اپلیکیشنهای کارخانه هوشمند متکی هستن. سنسورها و دوربینها وضعیت تک تک قطعات ماشینآلات رو کنترل میکنن و بدین ترتیب میشه از خرابی دستگاهها و وقفههای هزینهبر در کسب و کار جلوگیری کرد.
3. تجربه برتر مشتری
به کمک AIoT میتونین چالشهایی که مشتریان باهاشون مواجه میشن، رفتار و سلایقشون رو درک کنین.
برای مثال، AIoT در بخش خردهفروشی با جمعآوری دادههای دارایی و لیست اموال مشخص میکنه که موجودی کدوم محصول تموم شده و سریعاً باید تهیهاش کرد، کدوم محصولات فروش فوقالعادهای دارن و مشتریان از کدوم غرفهها اصلا دیدن نکردن.
خردهفروشیها میتونن با جمعآوری و پردازش دادههای IoT عادتهای مشتریان رو به درستی پیشبینی کنن و تجربه بهتری برای مشتریان به ارمغان بیارن.
4. کارایی عملیاتی بیشتر
سازمانها میتونن با استفاده از اتوماسیون هوشمند فرایندهای عملیاتیشون رو از نو پایهریزی کنن. برای مثال، سنسورهای هوشمند محیطی میتونن مشخص کنن چه تعدادی از افراد جاشون در ساختمان ادارات امنه و این اطلاعات رو به دستگاههای IoT یا دیتا هابهای مرکزی ارسال کنن.
امروزه، با استفاده از دستگاههای بیومتریک کنترل تردد و نرمافزارهای تشخیص چهره میتونیم از راه دور امنیت ادارات رو تأمین کنیم. کسبوکارها با استفاده از AIoT میتونن کارایی عملیاتی خودشون رو به حداکثر برسونن.
دستگاههای مجهز به AIoT میتونن با استفاده از تکنیکهای یادگیری ماشین الگوهای موجود در دادهها رو شناسایی و تحلیل کنن و اونا رو ایجاد کنن. این دستگاهها میتونن بینش عملیاتی رو افزایش بدن، مشکلات رو شناسایی و رفع کنن و فرایندهای دستی رو به صورت خودکار در بیارن.
از آنجاییکه هوش مصنوعی انجام کارهای تکراری رو به عهده گرفته سازمانها میتونن خدمات بهتری ارائه بدن. اتوماسیون کنترل کیفی مبتنی بر بینایی و دوربینهای تضمین کیفیت در اتوماسیون صنعتی دو نمونه عالی از این فنآوری هستن. در این موقعیتها، چند تا برنامه اجرا میشه تا مطمئن بشیم دستگاهها از قوانین و هنجارها پیروی میکنن.
5. نظارت و تحلیل آنی
سیستمهایی که قادر به نظارت آنی هستن میتونن به صرفهجویی در زمان و کاهش وقفههای هزینهبر کسبوکارها کمک کنن. این مورد شامل نظارت پیوستۀ ماشین برای یافتن ناهنجاریها و پیشبینی و تصمیمگیری در مورد اقدامات بعدی میشه.
این فنآوری لزوم حضور انسانها رو به حداقل میرسونه و در عین حال خروجیهای دقیقتر و سریعتری تولید میکنه. استفاده از سنسور برای تشخیص نشتی یکی از کاربردهای AIoT در صنعت نفت و گاز است. این فنآوری امکان نظارت و کنترل دارایی از راه دور رو فراهم میکنه.
چند نمونه از کاربرد های AIoT مورد استفاده در حال حاضر
در این بخش چند مثال از کاربرد های AIoT که همین حالا در حال بکارگیری میباشد رو باهم مرور میکنیم:
1. فرودگاه لندن
اولین فرودگاهی که از فنآوری هوش مصنوعی و شبکهسازی میان فنآوری(Cross-technology networking) استفاده کرد، فرودگاه لندن بود. این فرودگاه با تکیه بر این فنآوریها بر تمامی بخشها نظارت داره و اطلاعات دقیقی در مورد وضعیت پروازها در اختیار مسافرین قرار میده. خدمه پرواز میتونن با استفاده از دستگاههای IoT جای مسافرین، صف سوار شدن به هواپیما، بهروزرسانی اطلاعات گیت، رهگیری چمدانها و سایر فعالیتهای حیاتی رو کنترل کنن.
این فرودگاه دارای به یک مدل موتور دیجیتال مجهز به IoT است که شامل پروتکلهای صنعتی IoT، پروتکل برنامههای محدودشده (CoAP)، وب سوکت و API است. این مدل با تکیه بر راهکارهای داشبورد IoT و هوش تجاری Business Intelligence (BI) سرعت ارائه خدمات رو افزایش میده.
2. ربات Spot محصول Boston Dynamic
بخش صنعتی به استفاده از فنآوریهای فوق مدرن برای اجرای عملیاتهاش مشهوره. برخی از جدیدترین نوآوریهای انقلاب صنعتی چهارم شامل رباتیک میشه.
در حال حاضر، رباتها دارن با تقاضاهای کارخانهها سازگار میشن و راهکارهای هوشمندانهتری برای افزایش کارایی عملیاتی ارائه میدن.
در نتیجۀ ظهور AIoT رباتها هوشمندتر شدن و در فرایندهای مختلف عملکرد بهتری دارن. Spot یکی از سیستمهای رباتیک است که محصول شرکت Boston Dynamics است. شرکت Boston Dynamics شرکت طراحی رباتیک و مهندسی است که در آمریکا واقع شده است.
Spot یک ربات سریع و متحرک است که میتونه با سرعت بی سابقهای در محیطهای مختلف حرکت کنه، کارهای مربوط به بازرسی رو به صورت خودکار در بیاره و به نحوی ایمن دادهها رو جمعآوری کنه. این ربات شیوهای جالب و کارآمد برای اجرای کارها در کارخانهها داره.
3. اتومبیل های خودران محصول تسلا
خودروهای تسلا از فنآوری Autopilot استفاده میکنن که یک نوع فنآوری فوق پیشرفته و همیار برای راننده است. این خودروها به کامپیوترهای داخلی قدرتمند، دوربینهای بیرونی و سنسورهای فراصوت مجهز هستن و با استفاده از اونا دادهها رو جمعآوری میکنن.
این دادهها در یک مدل شبکه عصبی عمیق پردازش میشن و به خودرو کمک میکنن تا در مورد حرکت بعدیاش تصمیمگیری کنه. تسلا با استفاده از فنآوری Autopilot گام بزرگی در جهت افزایش قابلیتهای خودروهاش برداشته.
نوآوری تسلا زیاد باعث تعجب نمیشه چون خودروهای خودران نوآوری بعدی در حوزه خودروسازی تلقی میشن. این نوع خودروها باعث میشن رانندگی ایمنتر و کم استرستر باشه. یکی از حوزههای مهم برای رشد AIoT استفاده از خودروهای خودران در جادههای عمومی است.
4. ET City Brain
ET City Brain یک سیستم هوش مصنوعی محصول Alibaba Cloud است که استفاده از منابع عمومی شهرهای بزرگ رو به حداکثر میرسونه. این سیستم لگاریتمهای ویدئویی و جریانهای داده که از ماشینآلات و سنسورهای مهمتر مراکز شهری جمعآوری شدن رو با استفاده از کلان داده و شبکههای عصبی عمیق پردازش میکنه. وقتی که برای اولین بار در شهر هانگژو، چین اجرا شد:
- نرخ تشخیص صحیح وقایع به 92% افزایش یافت. این موضوع باعث شد که سرعت گزارش حوادث و واکنش به حوادث اورژانسی افزایش پیدا کنه.
- در بخش شیاوشان، اتوماسیون ترافیک باعث شده که زمان رفت و برگشت 3 دقیقه کاهش پیدا کنه و زمان سفر 15% افزایش پیدا کنه.
- زمان رسیدن آمبولانس تقریباً نصف شده و هفت دقیقه زودتر به مقصدشون میرسن.
5. فروشگاه های Amazon Go
Amazon Go در حال ایجاد تحول در بخش خردهفروشی است. Amazon Go این امکان رو برای مشتریان فراهم میکنه تا وارد فروشگاهها بشن، اقلام مورد نیازشون رو انتخاب کنن و بدون نگرانی در مورد پرداخت هزینه، اقلام رو خریداری کنن. فروشگاههای Amazon Go به جای صندوقدار، دستگاههای IoT دارن که به صورت خودکار پول رو از کیف پول الکترونیکی کاربر کسر میکنه.
علاوه بر این، AIoT به صورت خودکار وقتی که کاربر از خرید جنسی منصرف میشه، اون جنس رو از سبد خریدش حذف میکنه. سیستم در هنگام خروج مشتریان با اسکن محصولات موجود در سبد خرید، مبلغ رو محاسبه و پردازش میکنه. در نتیجه، AIoT تجربه خرید رو آسان کرده و تجربه مشتریان رو بهبود بخشیده.
6. سوپرمارکت Walmart
Walmart، بزرگترین خردهفروشی زنجیرهای در دنیا، از هوش مصنوعی و یادگیری ماشین مجهز به IoT استفاده میکنه. Walmart با استفاده از هوش مصنوعی بیش از 11000 فروشگاه فیزیکی و همان تعداد فروشگاه آنلاین رو در کشورها و ایالتهای مختلف مدیریت میکنه. راهکارهای میان فنآوری، جستوجوی صوتی با استفاده از دستیار گوگل و قابلیتهای تشخیص چهره به بخش خردهفروشی کمک کردن تا درآمد و همچنین ارزش مشتریان رو افزایش بده.
رشد AIoT در آینده
AIoT از قدرت و کارایی هوش مصنوعی و IoT بهرهمند میشه و همین امر باعث میشه که این فنآوری گزینه مناسبی برای رفع مشکلات مربوط به سیستمهای هوشمند توزیع شده باشه. AIoT در خیلی از صنایع، از نفت و گاز گرفته تا تولید، بهداشت و درمان و بانکداری و بیمه در حال حاضر کاربرد داره.